NFT nedir? NFT, non-fungible token anlamına gelen bir nevi dijital sanat eseri olarak sayabileceğimiz bir yansıma olarak adlandırabiliriz. Son zamanlarda popüler hale geldikten sonra NFT nedir, NFT coin ve NFT satış ile ilgili bir sürü konular açılmaya başladı bu yazımızda tüm soruların karşılığı olacak şekilde cevap vermeye çalıştık.
NFT Nedir? Dijital Sanat Eseri Yansıması Nedir?
NFT nedir? Bir dijital öğe olarak temsil edilebilen NFT, dijital ortamda jeton olarak bize yansıması kabul edilebilen bir blok para zinciridir. NFT (non-fungible token), benzersiz bir dijital öğeyi temsil edebilen ve bu nedenle birbirinin yerine geçemeyen, blok zinciri adı verilen dijital defterdeki bir veri birimidir.
NFT nedir? NFT’ler sanat, ses, video, video oyunlarındaki öğeler ve diğer yaratıcı çalışma biçimlerine benzer dijital dosyaları temsil edebilir. Bu dijital dosyaların kendileri sonsuz bir şekilde yeniden kopyalanabilirken, onları temsil eden NFT‘ler ise temel blok zincirlerinde izlenir ve alıcılara sahiplik kanıtı sağlarlar. Ethereum, Bitcoin Cash ve Flow gibi blok zincirlerinin her birinin NFT kullanımlarını tanımlamak için kendi jeton standartları vardır.
Dijital Jetonumuzu Nasıl Üretiriz?
NFT, benzersiz bir dijital öğeyi temsil edebilen, blok zincirinde (dijital defter) depolanan bir veri birimidir. Bitcoin ve birçok ağ veya yardımcı program belirteci gibi kripto para birimlerinin aksine, NFT’ler kriptografik bir belirteçtir ve karşılıklı olarak değiştirilemez. NFT, bir dosyanın veya bir sanat eserinin, KnownOrigin, Rarible veya OpenSea gibi NFT açık artırma pazarlarına yüklenmesiyle oluşturulur.
Bu, dijital deftere kaydedilen dosyanın kripto para birimi ile satın alınabilen ve yeniden satılabilen bir NFT olarak bir kopyasını oluşturur.
NFT nedir? Bir sanatçı, bir eseri temsil eden bir NFT’yi satabilse de, sanatçı eserin telif hakkını elinde tutabilir ve aynı çalışmanın daha fazla NFT’sini oluşturabilir. NFT’nin alıcısı “orijinal” dijital dosyaya özel erişim elde etmez. Belirli bir çalışmayı NFT olarak yükleyen kişinin, kendisinin orijinal sanatçı olduğunu kanıtlaması gerekmez. NFT’ler için yaratıcının izni olmadan sanatın kullanıldığı çok sayıda durum olmuştur.
NFT Nedir? Bir Kripto Para Mıdır?
NFT nedir? “Non-Fungible Token”, bölünemeyen ve aynısından bir daha üretilmesi mümkün olmayan dijital varlık (token) anlamına geliyor. “Fungible” olan Bitcoin ve Ether gibi kripto paraların aksine, NFT’ler benzersiz dijital varlıklardır.
Bir örnekle açıklamak gerekirse bugün bir Bitcoin’i veya Ether’i parçalara bölerek alıp satın alabilir ve aynı kripto parayı kendi biriminde takas edebilirsiniz. Ancak özel bir dijital varlık olan NFT, bir benzeri olmadığı için başka bir token ile takas edilemiyor. İçsel değeri ise üreticisi veya yatırımcısı tarafından belirleniyor.,
NFT Yatırım Yapabilir Miyim?
NFT nedir? NFT’ler tasarımları gereği diğer kripto para birimlerinden farklı ve değerlerini emir tahtasından çok eseri üreten kişi veya yatırımcısı belirliyor. Yatırım konusu, dijital sanat eseri üzerinden yorumlanacak olursa, fiziksel sanat eserine yatırım yapmaktan çok da farklı yok. Benzer şekilde koleksiyon parçası olarak satın alınan bir varlığın değerini, o varlığın ne kadar nadir olduğu, yaşı ve kozmetiği gibi parametreler belirliyor.
Popüler Olan NFT Satışları
Son dönemin en ilgi çeken satışları da NFT’leri gündeme taşıyor. ABD’li sanatçı Beeple (Mike Winkelmann),eserlerinden oluşan bir kolajı müzayede evi Christie’s tarafından düzenlenen açık artırmayla 69.4 milyon dolara sattı. NBA Top Shot uygulaması aracılığıyla satılan Lebron James’in smaç video NFT’si 77 bin dolara alıcı buldu. Twitter CEO’su Jack Dorsey’in tweet’i 2.9 milyon dolara Türk asıllı bir kişi tarafından satın alınırken, Elon Musk içerisinde GIF ve müzik olan tweet’ini NFT olarak açık artırmaya çıkardı. Son günlerde ise Cüneyt Özdemir’in paylaştığı tweet 10 bin dolara satıldı.
Yüksek Değere Sahip NFT Örnekleri
İlk üretilen NFT’lerden biri olan CryptoPunk oyununa ait bir karakter olan Alien2089, Ocak 2021’de 605 Ethereum (27.02.2021 tarihli fiyatıyla 6.455.000 TRY) karşılığında satılmıştır.
CryptoKitty isimli oyunda bulunan “Dragon” karakterinin değeri 600 Ethereum (27.02.2021 tarihli fiyatıyla 6.350.000 TRY) ’dur.
F1 Delta Time oyununda bulunan “1-1-1” yarış arabası Mayıs 2019 tarihinde 415,9 Ethereum (27.02.2021 güncel fiyatıyla 4.440.000 TRY) karşılığında satılmıştır.
Bugüne kadarki en yüksek değerli NFT satışı, kripto sanatçısı Beeple’ın Christie’s’de müzayedeye çıkardığı “Everydays: The First 5,000 Days” elde etti. Eser, tarihi bir müzayede evinde satılan ilk NFT oldu ve gelişen pazar için yeni bir kurumsal meşruiyete işaret etti. Beeple’ın 5 bin parçasının bir derlemesi olan jpg formatındaki dijital sanat işi, 25 Şubat’ta başlayan açık artırmanın ardından 69,4 milyon dolara (yaklaşık 550 milyon Türk lirası) satıldı.
Peki Bu NFT’ler Gerçekten Çok Mu Değerli?
Tüm NFT’lerin benzeri olmayan eşsiz bilgiler barındırmaları ve kolayca erişilebilir olmaları, koleksiyon değeri olan fiziksel bir ürünle karşılaştırıldığında bir ürüne dijital olarak sahip olmanın avantajlarını ortaya çıkartmaktadır. Sahte ürünlerin yapım ve çoğaltılmasının önüne geçerek dijital varlığın orijinalliği konusunda önceki sahibi ve üreticisine kadar tüm bilgilere sahip olunmasını sağlamaktadır.
Kripto varlıkların aksine, NFT’ler kendi aralarında değiştirilemezler. Her birinin eşsiz olması, her birinin ayrı özelliklere sahip olmasını sağlar ve iki varlığın denk olmasının önüne geçer. NFT’ler bir futbol maçı bileti olarak düşünebilir. Her bilet farklı stadyum ve tarih, izlenecek takımlar, koltuk yeri ve bileti alan kişinin kişisel bilgilerini barındıracağı ve sahibine başka bir eşi daha olmayan bir stadyum görüş açısı sağlayacağı için tüm biletler aslında eşsizdir ve bu sebeple de biletlerin denk bir şekilde değişimi mümkün değildir.
NFT nedir? NFT’ler sanatçıların da üretimlerine imkân sağlamaktadır. Dünyanın her yerine eserlerini ulaştırarak dijital eserlerin üretiminin yaygınlaşmasını sağlamış, aracı kurumların önüne geçerek alıcı ve üreticiyi daha kolay şekilde bir araya getirmeyi mümkün kılmıştır. Ayrıca satın alınan eserin el değiştirmesi durumunda telif hakkı detayıyla sanatçının hakları korunarak sonraki el değiştirmelerde üreticinin de pay sahibi olması sağlanmaktadır. Örneğin aktör William Shatner kendi fotoğraflarından oluşan dijital kartları işleme alarak bu dijital fotoğrafları satmıştır. Bu kartların el değiştirmesi halinde de üreticisi olarak pay almaktadır.
NFT’lerin diğer özelliklerinden bazılarıysa; hepsinin spesifik bir alanının bulunması- Bir oyun için alınan içeriğin farklı bir oyunda kullanılamaması-, ürünlerin çoğaltılma ve parçalandırılma işlemlerinin yapılamaması, blok zincir üzerinde ve akıllı kontratlarla işlem gördükleri için silinme ya da değiştirilme gibi bir durumun söz konusu olmaması ve her ürünün orijinalliğinin şeffaf bir şekilde kontrol edilebilir olmasıdır.
0 Comments